به گزارش پایگاه خبری تحلیلی بهار کوار، قلعه به عنوان یک دژ محکم و استوار با موقعیت مناسب جغرافیایی و دید کافی به دشت‌های اطراف در دوران حکومت ساسانی بنا نهاده شد که این موضوع ارزش و اهمیت منطقه ای که قلعه در آن ساخته می شد را در دوران این سلسله نشان می دهد.
قلعه یا دژ در دوران باستان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بوده است. قلعه‌های ایران، بر فراز تپه‌ها و صخره‌های بلند ساخته شده و با اینکه در طول تاریخ مورد تعرض و هجوم دشمنان زیادی قرار گرفته‌‌اند، همچنان استوار ایستاده‌اند.
یکی از قلعه های مهم تاریخی که در شهرستان کوار واقع شده قلعه قباد می باشد که برای آگاهی بیشتر در مورد این اثر گردشگری با نماینده میراث فرهنگی کوار گفتگویی داشته ایم.
فرزاد حدادی در گفتگو با خبرنگار بهار کوار با بیان اینکه دژهای قدیمی و مستحکم هزاران راز و رمز تلخ و شیرین در دل آن‌ها نهفته است، اظهار داشت: قلعه‌ها در اثر حوادث طبیعی و غیرطبیعی، دست‌خوش تغییرات زیادی شده اند و قلعه‌های تاریخی که به صورت امانت به دست ما سپرده شده است، باید از آن ها محافظت نموده و به نسل های آینده واگذاریم.
وی افزود: قلعه یا دژ شامل مجموعه ای از بناها با برج ها و باروهای مستحکمی است که در گذشته، در دورترین و مرتفع ترین نقطه در اطراف شهر ساخته می شد تا به هنگام جنگ و هجوم دشمن، مردم شهر بتوانند تا پایان جنگ درون قلعه بمانند.
امتیازهای انحصاری قلعه ها
فرزاد حدادی با اشاره به یکی از مهم ترین دلایل ساخت قلعه ها بر روی مرتفع ترین نقاط، بیان کرد: علاوه بر تسلط کامل مدافعان بر مهاجمان، شیب های تند تپه ها یا کوه ها، امکان دسترسی دشمن به قلعه را دشوار می کرد و معماران قلعه توجه داشتند که انبارهایی برای نگهداری آذوقه و دام در نظر بگیرند تا در مواقع ضروری و طولانی شدن مدت محاصره، مردم و ارتش بتوانند آذوقه کافی برای ادامه مقاومت و تامین امور معیشتی داشته باشند.
نماینده میراث فرهنگی کوار با اشاره به اینکه امنیت سیاسی و اقتصادی ایران، به لحاظ موقعیت جغرافیایی و قرار گرفتن در مسیر جاده ابریشم همواره مورد توجه، تهدید و هجوم اقوام و دولت های مختلف قرار می گرفت، اذعان داشت: هرچند در دوران پیش از تاریخ و در هزاره های اول پیش از میلاد بشر برای مصون ماندن از حمله راهزنان و جانواران وحشی اطراف دهکده ها حصار می کشید ولی بعدها کشیدن دیوار به منظور دفاع از هجوم دشمن بود و امروزه در سراسر ایران بقایای حصارهای محکم و قلعه های مسکونی وجود دارد که نشان دهنده درایت ایرانیان در برابر تهاجمات دشمنان است.
وی افزود: قلعه های کوهستانی در بالای کوه ها و بلندی ها ساخته می شدند و در ساخت این نوع از قلعه ها معمولا از سنگ های بدون تراش نظیر سنگ های کوه یا رودخانه همراه با گچ غربال شده و یا ملاط ساروج بهره می برند و اطراف این نوع قلعه ها پرتگاه های عمیقی وجود داشت که همین صعب العبور بودن این بلندی ها، حمل ادوات محاصره ای به پای دیوارها را دشوار و تسلط محافظان قلعه و سربازان بر مهاجمان را بیشتر می کرد.
این مقام مسئول با پرداختن به مزیت های نظامی قلعه ها اظهار داشت: در قسمت انتهایی برج ها و در برخی قسمت های دیوارها، کنگره هایی وجود دارد که مخصوص کمانداران بود تا بتوانند از شکاف کنگره ها دشمن را هدف قرار دهند.
قلعه قباد؛ یک اثر تاریخی گردشگری زیبا
وی درباره قصر قباد یا قلعه قلات به خبرنگار بهار کوار گفت: این قلعه ظاهراً در زمان ساسانیان مربوط به حاکمی به اسم قباد بوده و در بالای کوه بلند و صعب العبوری در شهرستان کوار، کیلومتر 40 جاده شیراز به جهرم و نرسیده به اکبرآباد (بین ارباب علیا و روستای بورکی و نزدیک به معدن شن و ماسه) قرار دارد که جهت دسترسی به آن از سر جاده تا دامنه کوه حدود نیم ساعت پیاده روی داشته و از دامنه تا قله نیز حدود 2 ساعت کوهپیمایی لازم است.
وی افزود: در میان این مسیر چشمه ای با آبی زلال و خنک، مهمان نواز کوه پیمایان می باشد و می توان خستگی 2 ساعت راه پیموده شده را در سایه درختان و خنکی آب چشمه از تن به درآورد و پس از آن شروع به صعود نمود.
فرزاد حدادی درباره ویژگی های خاص این قلعه اظهار داشت: در میان کوه در دیواره صخره ای غاری با دهانه کوچک و عمق تقریبی 15 الی 18 متر وجود دارد که از سقف و دیواره های آن قطرات آب در سه حوضچه تراشیده شده در سنگ می چکد و قصر قباد بر روی یک صفحه سنگی تسخیر ناپذیر که در بعضی قسمتها ارتفاع دیواره آن به بیش از 50 مترمی رسد قرار دارد و ارتفاع آن از سطح دریا حدود 2200 متر است و هیچ راه طبیعی برای دسترسی به بالای آن وجود ندارد.
وی در پایان گفت: در بالای این کوه و پس از عبور از تونل های ایجاد شده که حدود 10 متر طول دارد و کف آن راه پله تراشیده شده و در انتهای این تونل یک تونل دیگر به طول 20 متر وجود دارد، برای خارج شدن توسط کوهنوردان یک نردبان فلزی به طول 4 متر نصب شده است، به سطح بالای کوه می رسیم که از هر طرف به پرتگاه عمیقی ختم میشود و قلعه روی آن شامل مخروبه چندین اتاق مجزا و چند آب انبار که در دل سنگ تراشیده شده است می باشد و تنها یکی از آب انبارها سالم مانده است.
